«تعارف» و «تعامل معروف» دو اصل بنیادین در فرایند تمدنی

تنوّع اسلامی در فرایند تمدنی

آنچه در این مقاله بر آن تأکید می‌شود نه طرح کلی و جامع در فرایند تمدن جدید مسلمانان (رویکرد ایجابی) است و نه بیان تفاوت‌ها و حدود و مرزهای تمدن اسلامی با الگوی تمدنی سکولار در غرب امروز (رویکرد سلبی)، بلکه آنچه در این مقاله بدان تأکید می‌شود، «وحدت و کثرت» به‌مثابه مسئلۀ اصلی در فلسفۀ دینِ اسلام از‌یک‌سو و چالش مرکزیِ تمدن مدرن از‌سوی‌دیگر است. توجه به این مسئلۀ مشترک، یعنی ضرورت وحدت در وضعیت مت...

پرستش، اصل بنیادین فلسفه اخلاق استاد مطهری

استاد مطهری در میان گرایش ها و نظریات گوناگون در گستره مکاتب اخلاقی، به پرستش الهی به عنوان بنیاد اساسی مکتب اخلاقی اسلام معتقد است. مبنای دیدگاه فوق از نظر ایشان این است که هر گونه کار اخلاقی عبادت خداست حتی اگر شخص به آن توجه نداشته باشد. پرستش از نظر استاد دارای دو جنبه است باطنی یعنی سیر انسان از خلق به خالق و ظاهری عبارت است از نوع آداب و اعمالی که باید پرستش به آن شکل صورت گیرد. در این مق...

نقد و بررسی دیدگاه‌های مربوط به تعدد زوجات در پرتو اصل معاشرت به معروف

این پژوهش به هدف ترسیم دیدگاه قرآن کریم در خصوص جایگاه تعدد زوجات در جامعه‌ی فعلی دنبال گشته و داده‌ها از قرآن کریم، تفاسیر و کتاب‌های صاحب­نظران علوم دینی گردآوری گشته و از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. موضوع تعدد زوجات همواره در اندیشه­ی صاحبنظران، از دیدگاه‌های متفاوت و یا ضد و نقیض برخوردار بوده است. این پژوهش با بررسی مستند قرآنی تعدد زوجات، در پرتو اصل اخلاقی ـ حقوقی معاشرت به معرو...

ادب و تعارف در ایران

در پژوهش­های معمول بین‌المللی دربارة politeness، رفتار مؤدبانه در ایران هم مورد بحث قرار گرفته است و محور این پژوهش­ها تعارف بوده است. تعارف به طور معمول به «Iranian politeness» تعریف شده است. نگارنده تلاش می‌کند یک دیدگاه متفاوت را ارائه کند، چونکه می‌توان بین ادب (رفتار مؤدبانه) و تعارف تفاوت قائل شد و این تمایز منحصراً از طریق اصطلاحات قابل تشخیص نیست، بلکه به عوامل مختلف  مهمی بستگی دارد. در...

فرایند و ساختار تعامل سازمانها با محیط